ژئوپلیتیک افغانستان و تحولات منطقه های غرب آسیا: نظم های ژئوپلیتیکی افغانستان در غرب آسیا طی قرن بیستم
الف: دوره ژئوپلیتیکی”بازی بزرگ”
این دوره به رقابت دو ابرقدرت آن زمان یعنی بریتانیای کبیر و روسیه تزاری در آسیای مرکزی، افغانستان و ایران مربوط میشود. در این دوره افغانستان از نداشتن یک حکومت مرکزی قوی رنج میبرد. پادشاهان افغان در ایجاد نظم و برقراری امنیت در کشور ناتوان بودند و عملا بسیاری از مناطق کشور تحت سیطره حکومت نبودند و به صورت خود مختار اداره میشدند. بریتانیا از این فرصت استفاده میکرد و با کمک به پادشاهان افغان در تداوم سلطه و قدرت ایشان در افغانستان در برابر اعمال کنترل بر سیاست خارجی افغانستان عمل میکرد.
افغانستان
جداسازی ولایت هرات از ایران و الحاق آن به افغانستان با کمک و دخالت بریتانیا در همین دوران رخ داد. روسیه تزاری نیز سعی میکرد با نزدیک شدن به حکومت افغانستان در اداره اوضاع سیاسی افغانستان در جهت منافع خود عمل کند. این امر سبب شد افغانستان در اوایل قرن بیستم محل رقابت ژئوپلیتیکی دو ابرقدرت موسوم به «بازی بزرگ» شود در سراسر قرن نوزدهم تا اوایل قرن بیستم قرار داد.
ژئوپلیتیک افغانستان و تحولات منطقه های غرب آسیا
در این دوره تحولات سیاسی افغانستان درچند جهت شکل گرفت:
- تداوم و تقویت حکومت قومی و سیاستهای قومی درکشور با حمایت بریتانیا و روسیه تزاری در جهت کنترل سیاستهای پادشاهان افغان.
- سیاست سرکوب سایر اقوام با توجه به حمایت بریتانیا و روسیه تزاری که تبعات و پیامدهای سیاسی ناگوار بلند مدتی را در افغانستان در پی داشت.
- تقسیمات نامناسب مرزی بین روسیه تزاری و بریتانیا در تعیین مرزهای سیاسی افغانستان با همسایگان که باعث بروز تنشها و منازعاتی شد که تاکنون ادامه دارد.
- از دست دادن بخشهای بیشتری از خاک افغانستان در منازعات و قراردادهای منعقده بین پادشاهان افغان و بریتانیای کبیر و روسیه تزاری طی قرن ۱۹٫
- تعیین حدود و مرزهای سیاسی کشور با همسایگان.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.